26.4.22

Madame Antoniego Libery - recenzja

 Madame Antoniego Libery miałam przyjemność przeczytać w sumie dość niedawno. Ponieważ była to jedna z kilku lektur na literaturę najnowszą na pierwszym roku filologii polskiej. Książka o wchodzeniu w dorosłość, w czasach PRL,  o tajemniczej nauczycielce nazywanej La belle Victoire.

O czym opowiada Madame? Jakie są moje wrażenia po jej przeczytaniu? 

 

Kilka słów o Madame i jej autorze — Antonim Liberze

Madame jest ironicznym portretem autora — Antoniego Libery. Opowiada o jego młodości, dorastaniu w czasach komuny, u schyłku lat sześćdziesiątych. A także o pięknej, a zarazem tajemniczej dyrektorce liceum i nauczycielce języka francuskiego Madame. Która była również nazywana La belle Victoire. Pokazuje potrzebę marzeń, wolności, wiarę siłę słów.  

Co więcej, książka ukazuje niespełnioną, nieodwzajemnioną miłości. Czy ma ona szanse się przebić, bo przecież ile już było takich książek? Oczywiście, że tak. Libera osadził już dobrze znany wątek w świeżej wersji. 

Dużą rolę odgrywały historie postaci. On — nad wyraz inteligenty, bystry uczeń, obdarzony m.in. talentem aktorskim. Wydaje się, że jest niedopasowany do obecnych mu czasów, niekiedy zbyt nostalgiczny. Ucieka w swój fantastyczny, wyidealizowany świat.   Ona — elegancka pani dyrektor, a zarazem nauczycielka języka francuskiego.  Można porównać ją do królowej śniegu. 

Narrator próbuje ze wszystkich sił dotrzeć do Madame. Szuka jak najwięcej informacji na jej temat, jak najbardziej stara się do niej zbliżyć. Czy udaje się mu to?

Madame Antoniego Libery — recenzja

Antoni Libera - (ur. 19 kwietnia 1949 w Warszawie) – polski pisarz, tłumacz, reżyser teatralny, krytyk literacki, znawca twórczości Samuela Becketta. W 2011 odznaczony przez prezydenta Bronisława Komorowskiego Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. 

 Wyróżniony w 2010 Srebrnym, a w 2018 odznaczony Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. Natomiast w 2016 minister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Gliński uhonorował go Doroczną Nagrodą MKiDN w kategorii teatr. W 2018 odebrał z rąk premiera Mateusza Morawieckiego Nagrodę im. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego.

Wybrane publikacje

Proza i eseistyka

Madame 
Błogosławieństwo Becketta i inne wyznania literackie 
Godot i jego cień 
Niech się panu darzy i dwie inne nowele 
Jesteście na Ziemi, na to rady nie ma! Dialogi o dramatach Samuela Becketta 

Przekłady i opracowania

Stanisław Barańczak, Zimy i podróże. Lekcja literatury z Antonim Liberą 
Samuel Beckett, Pisma prozą 
Samuel Beckett, Dzieła dramatyczne 
Friedrich Hölderlin, Co się ostaje, ustanawiają poeci. 
Konstandinos Kawafis, Jeżeli do Itaki wybierasz się w podróż... 
Jean Baptiste Racine, Fedra 
Sofokles, Król Edyp 
Sofokles, Trylogia Tebańska 
William Shakespeare, Makbet 
Janusz Szpotański, Zebrane utwory poetyckie 
Janusz Szpotański, Gnom; Caryca; Szmaciak 
Oscar Wilde, Dwie sceny miłosne: Salome, Tragedia florencka 

(Biografia autora pochodzi z Wikipedii).

Madame Antoniego Libery — recenzja

Moje wrażenia po przeczytaniu Madame

Dużym plusem książki na pewno jest to, że ten, już jak się wydaje dość oklepany motyw miłości, został ukazany w dość świeży sposób. Na pewno czymś, co mnie zafascynowało to wprowadzany stopniowo profil psychologiczny głównych postaci. Pozwalało to na zrozumienie działań, które nimi kierowały. Co więcej, wątki polityczno-historyczne ówczesnej Polski z jednej strony pokazywały trudności życia w tamtych czasach, jednocześnie ułatwiały rozumienie biegu akcji. 

Sam tok narracyjny wprowadzał napięcie, przez które trudno było mi się oderwać od książki, chciałam wiedzieć, co wydarzy się dalej, jak się skończy ta historia.  Równie ciekawym zabiegiem było dodanie francuskich cytatów, które uwidaczniały jeszcze bardziej starania głównego bohatera w stosunku do Madame. Dodatkowo sama postać Madame, która nieświadomie daje znaki do uwielbienia, dodaje tajemniczości temu utworowi. 

Madame Antoniego Libery — recenzja

Podsumowując....

Madame Antoniego Libery jest powieścią z jednej strony o miłości, z drugiej polityczno-historyczną. Czy miłość między uczniem a nauczycielką ma rację bytu? Czy warto starać się o jej względy? Odpowiedź na te pytania może da ta książka.